Dit is Kijk en Lees: Het verhaal achter de vrolijke AVI-stripboeken

Kijk en Lees is het resultaat van een avontuur dat de bevriende striptekenaars Michiel van de Vijver en Gerben Valkema ooit aangingen. Wat begon als een spontaan idee in een Haarlems cafeetje, groeide uit tot een serie prijswinnende AVI-stripboeken voor beginnende lezers. Maar het verhaal van Kijk en Lees begint eigenlijk al jaren eerder, in de tijdschriften Roetsj en Maan Roos Vis.

In 2005 tekende Michiel de strip Joep voor het tijdschrift Roetsj, speciaal voor kinderen in groep 4. Niet lang daarna ging Gerben aan de slag met de strip Kik voor Maan Roos Vis, het tijdschrift voor beginnende lezers in groep 3. Wat hen direct opviel: deze strips sloegen enorm aan bij kinderen. Ze spraken de jonge lezers aan met humor en herkenbare situaties, zonder dat het lezen te moeilijk werd. Al snel werden Joep en Kik de populairste pagina’s in beide tijdschriften.

Michiel heeft van jongs af aan een bijzondere band met strips. ‘Als kind pakte ik nooit een leesboek,’ vertelt hij, ‘maar strips vond ik geweldig. Helaas waren er geen strips voor beginnende lezers. De strips die er waren, waren te moeilijk voor kinderen die nog maar net konden lezen.’ Toen Michiel zelf striptekenaar werd, greep hij de kans om precies dát te maken wat hij als kind gemist had: strips waarmee je kunt leren lezen. 

Gerben herkende zich helemaal in die missie. Ondanks de beperkte woordenschat van beginnende lezers vonden Michiel en Gerben altijd weer een creatieve manier om een komisch verhaal te vertellen. Hun doel was duidelijk: kinderen laten lachen tijdens het lezen.

In 2007 stopte Studio Jan Kruis, waar Michiel en Gerben beiden aan de strip Jan, Jans en de Kinderen werkten. Dat was hét moment om samen iets nieuws te beginnen. Tijdens een avond in een Haarlemse kroeg ontstond het idee: waarom maken we geen AVI-stripboeken van Joep en Kik? Drie boeken voor groep 3 vol avonturen van Kik en drie boeken voor groep 4 met de streken van Joep. Het plan lag er, maar de uitvoering bleek lastiger dan verwacht.

Er brak een periode aan van uitgevers bezoeken en hun Kijk en Lees pitchen. Uitgevers waren enthousiast over het idee, maar …
‘Te educatief’, vond de uitgeverij van kinderboeken.
‘Te stripachtig’, zei de educatieve uitgeverij.
‘Teveel een kinderboek’, volgens de uitgeverij van stripboeken.

Inmiddels waren Gerben en Michiel drie jaar verder en had Kijk en Lees nog steeds geen thuis gekregen bij een van de reguliere kinderboekenuitgevers. Kijk en Lees leek tussen wal en schip te vallen. Maar Michiel en Gerben lieten zich niet ontmoedigen. Ze geloofden in hun idee en besloten de boeken zelf uit te geven.
Het was drie jaar van leuren, wachten, toezeggingen, terugkrabbelen en dan uiteindelijk zelf doen. Maar toen was Kijk en Lees ook niet meer te stoppen!

In de jaren die volgden, groeide Kijk en Lees uit tot een volwaardige uitgeverij. Maar terwijl Michiel volop genoot van het uitbouwen van de serie, voelde het voor Gerben steeds meer als een opgave. ‘We hadden genoeg ideeën om Kijk en Lees bij een groter publiek bekend te maken, maar ik wilde het liefste gewoon achter mijn tekentafel zitten,’ legt hij uit. Samen besloten ze dat Gerben zich weer volledig zou richten op het maken van strips, zoals zijn krantenstrip Elsje en een aantal speciale albums van Suske en Wiske.

Michiel ging solo verder met Kijk en Lees, maar kreeg gelukkig hulp van zijn vrouw Elodie, die de communicatie op zich nam. Samen zetten ze Kijk en Lees nog beter op de kaart. Met het gewonnen prijzengeld van de Nationale Alfabetiseringsprijs huurden ze in 2017 een stand op de NOT, de grootste onderwijsbeurs van Nederland. Hier maakten ze kennis met talloze leerkrachten, logopedisten en dyslexiespecialisten die waardevolle feedback gaven. Deze tips verwerkte Michiel in de nieuwe boeken.

Kijk en Lees begon met boeken voor groep 3 en 4, maar groeide al snel door naar hogere groepen. Het ambitieuze idee ontstond om boeken te maken voor alle groepen van de basisschool. Inmiddels zijn er naast de avonturen van Kik en Joep ook andere series verschenen, zoals:

Wat begon als een hobbyproject van twee bevriende striptekenaars, is uitgegroeid tot een volwaardige uitgeverij die drijft op de inzet van een team van freelancers en striptekenaars.

Bij Kijk en Lees draait alles om leesplezier. Of je nu net begint met lezen of al gevorderd bent, er is altijd een stripboek dat bij je past. Het geheim van het succes? De combinatie van korte, toegankelijke verhaaltjes, humor en herkenbare beeldtaal. Zoals Michiel zegt: ‘Uiteindelijk wil ik boeken maken, die ik graag zelf als kind had gelezen: strips met humor. Want lachend leren lezen, wie wil dat nou niet?’